- Οι διατροφικές απάτες και τα σκάνδαλα έχουν εκτοξευθεί στην Ευρώπη τα τελευταία χρόνια.
- Υπολογίζεται ότι προκαλούν ζημιές που φτάνουν τα 12 δις ευρώ ετησίως.
- Επιβάλλεται πλέον να αναγράφεται στο τρόφιμο, η προέλευση του πρωταρχικού συστατικού δλδ του βασικού συστατικού.
Είναι απαραίτητο πλέον κάτω από συγκεκριμένες προϋποθέσεις και κανόνες, να πληροφορείται ο καταναλωτής την χώρα καταγωγής ή τον τόπο προέλευσης του πρωταρχικού συστατικού ενός τροφίμου.
Από 01.04.2020 βρίσκεται σε ισχύ ο εκτελεστικός Κανονισμός 775/2018, ο οποίος καθορίζει λεπτομερείς κανόνες για την εφαρμογή του άρθρου 26 παράγραφος 3 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1169/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Ο Κανονισμός αναφέρει ότι σε περίπτωση που η χώρα καταγωγής ή ο τόπος προέλευσης του πρωταρχικού συστατικού, είναι διαφορετική απο την αναγραφόμενη χώρα καταγωγής ή τόπο προέλευσης του τροφίμου, τότε θα πρέπει να επισημαίνεται, ακολουθώντας μια απο τις εναλλακτικές που δίνει ο Εκτελεστικός Κανονισμός.
Το «πρωταρχικό συστατικό», σύμφωνα με το άρθρο 2 ,σημέιο 2.ιζ του Κανονισμού 1169/2011, είναι το συστατικό ή τα συστατικά τροφίμου που αντιστοιχούν σε περισσότερο από το 50 % του τροφίμου αυτού, ή τα οποία συνήθως συνδέονται από τον καταναλωτή με την ονομασία του τροφίμου.
Στις περισσότερες περιπτώσεις απαιτείται ποσοτική αναγραφή.
Για παράδειγμα : Λαζάνια βοείου κρέατος όπου το βόειο κρέας είναι >50% στο τελικό προϊόν/ Λαζάνια βοείου κρέατος όπου το βόειο κρέας είναι <50%, αλλά το βόειο κρέας σχετίζεται με το τελικό προϊόν, τότε απαιτείται ποσοτική αναγραφή.
Επίσης αν έχουμε ένα προιον “Μπισκότο με σταφίδες” και στην ετικέτα του προϊόντος αναγράφεται ότι το προϊον είναι ελληνικό, ή χρησιμοποιούνται εκφράσεις όπως “παράγεται στην Ελλάδα” ή “παρασκευάζεται στην Ελλάδα”, ενώ και οι σταφίδες είναι απο την Τουρκία, τότε θα πρέπει να επισημαίνεται ότι οι σταφίδες (σαν πρωταρχικό συστατικό) δεν προέρχονται απο την Ελλάδα και θα πρέπει να αναγράφεται.
Να υπενθυμίσουμε ότι η υποχρέωση απορρέει όταν ο παραγωγός τονίζει την ‘ελληνικότητα’ των προιοντων μέσω γραφικών απεικονίσεων, δηλώσεων, όρων ή
συμβόλων (πχ ελληνική σημαία).
Πώς γράφεται στην ετικέτα ο τόπος προέλευσης του “πρωταρχικού συστατικού”
Η χώρα καταγωγής ή ο τόπος προέλευσης του πρωταρχικού συστατικού, που δεν είναι ίδια με την αναγραφόμενη χώρα καταγωγής ή τον αναγραφόμενο τόπο προέλευσης, αναγράφεται μέ έναν απο τους παρακάτω τρόπους:
a. Με μνεία σε μία από τις ακόλουθες γεωγραφικές περιοχές:
i. «ΕΕ», «εκτός ΕΕ» ή «ΕΕ και εκτός ΕΕ»· ή
ii. Περιφέρεια ή τυχόν άλλη γεωγραφική περιοχή πχ (Βαλτικές χώρες,
Σκανδιναβικές χώρες, Μεσόγειος, ή
iii. Αλιευτική ζώνη του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας ή οργανισμού
θαλάσσιων ή γλυκών υδάτων, ή
iv. Κράτος μέλος (κράτη μέλη) ή τρίτη χώρα (τρίτες χώρες)· ή
v. Περιφέρεια ή τυχόν άλλη γεωγραφική περιοχή εντός κράτους μέλους ή
τρίτης χώρας, την οποία κατανοεί εύκολα ο μέσος καταναλωτής με
συνήθη ενημέρωση (πχ Βαυαρία, Τοσκάνη) ή
vi. Χώρα καταγωγής ή τόπο προέλευσης σύμφωνα με τις ειδικές διατάξεις
της Ένωσης που πρέπει να εφαρμόζονται για αυτό/αυτά
καθεαυτό/καθεαυτά το/τα πρωταρχικό/-ά συστατικό/-ά. (ΕΕ1337/2013
επισήμανση κρέατος, Οδηγία 110/2001 επισήμανση μελιού , 29/2012
για το ελαιόλαδο)
b. Με δήλωση όπως η ακόλουθη: «(ονομασία του πρωταρχικού συστατικού)
δεν προέρχεται/προέρχονται από (χώρα καταγωγής ή τόπος προέλευσης του
τροφίμου)» ή τυχόν παρόμοια διατύπωση που είναι πιθανό να έχει το ίδιο
νόημα για τον καταναλωτή.
Παράδειγμα : Μπισκότα cookies με μαύρη σκοκολάτα και κακάο ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΠΡΟΪΟΝ
ΣΥΣΤΑΤΙΚΑ: Αλεύρι σίτου, ζάχαρη, φυτικά λίπη και έλαια, κομμάτια μαύρης σοκολάτας (ΕΕ) 12,55% , κακάο σε σκόνη (εκτός ΕΕ) 11%, αυγά , σιρόπι γλυκόζης.
Επιπλέον η Ευρωπαική Ένωση σύμφωνα με την ανακοίνωση (2020/C 32/01), 31.01.2020, απαντάει σε ερωτήσεις σχετικά με το πεδίο εφαρμογής του άρθρου 26 παράγραφος 3 του κανονισμού και ξεκαθαρίζει κάποια σημεία του Κανονισμού.
Συμπερασματικά
Ως συνειδητοποιημένοι καταναλωτές προκειμένου να προστατεύσουμε την υγείας μας, πρέπει να μάθουμε να διαβάζουμε ετικέτες τροφίμων.
ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΑΠΟ:
- Εκτελεστικος κανονισμος (ΕΕ) 2018/775 της επιτροπης
- Ανακοινωση της επιτροπής (2020/C 32/01) για την εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 26 παράγραφος 3 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1169/2011
- PFP-Food Drink Europe – Euro Commerce Guidance on Commission Implementing Regulation (EU) 2018/775 , Version April 2020
- Guidance on Commission Implementing Regulation (EU) 2018/775 of 28 May 2018 on the provision of food information to consumers, as regards the rules for indicating the country of origin or place of provenance of the primary ingredient of a food (FDF)
