• Οι ελπίδες της παγκόσμιας κοινότητας για τη λήξη της πανδημίας COVID-19, εντός του 2022, στηρίζονται πλέον στον έγκαιρο εμβολιασμό του πληθυσμού, ώστε να περιοριστεί σημαντικά η διασπορά και η μετάδοση του ιού SARS CoV2.
  • Τα παιδιά ηλικίας > 12 ετών έλαβαν έγκριση από το Μάιο 2021 για εμβολιασμό, ενώ πλέον και η ηλικιακή ομάδα 5 -11 ετών, έχει λάβει έγκριση.

Μόλις την τελευταία εβδομάδα του Δεκεμβρίου το CDC δημοσίευσε δύο μελέτες σχετικές με την ασφάλεια των εμβολίων στα παιδιά 5-11 ετών, τονίζοντας την αναγκαιότητα του εμβολιασμού, ώστε να προληφθούν τα σοβαρά συμπτώματα και η νοσηλεία των παιδιών.

Οι επιστημονικές έρευνες υποστηρίζουν, πως όσα παιδιά χρειάστηκαν νοσηλεία από το καλοκαίρι του 2021, ήταν παιδιά που νόσησαν σοβαρά και δεν είχαν εμβολιαστεί πλήρως, ενώ μόλις το 1,5% των παιδιών που νοσηλεύτηκαν κατέληξαν. Επιπρόσθετα οι νοσηλείες παιδιών με τη μετάλλαξη Δέλτα του ιού κυμάνθηκαν σε χαμηλότερα επίπεδα, σε περιοχές με υψηλό επίπεδο εμβολιασμού.   

Ο εμβολιασμός έναντι του COVID 19 προστατεύει τα παιδιά από τον κίνδυνο να νοσήσουν σοβαρά, καθώς στις περιπτώσεις των παιδιών που νόσησαν, έχουν καταγραφεί περιστατικά που εμφάνισαν μυοκαρδίτιδα ή πολυσυστημικό φλεγμονώδες σύνδρομο. Είναι γεγονός πως για το 2020-2021 η νόσος COVID-19 ήταν από τις συχνότερες αιτίες θανάτου παιδιών ηλικίας 5-11 ετών, ενώ χιλιάδες παιδιά παγκοσμίως νοσηλεύτηκαν.

Επιπλέον, πολλά παιδιά που δεν εμφάνισαν συμπτώματα της νόσου ταλαιπωρήθηκαν με μακροχρόνια συμπτώματα εβδομάδες ή και μήνες μετά τη μόλυνσή τους, ένα σύνδρομο που αναφέρεται ως long-COVID σύνδρομο.

Παρόλο που στην πλειοψηφία των παιδιών τα συμπτώματα της λοίμωξης υποχωρούν μέσα σε 4 εβδομάδες, η επίμονη εκδήλωση συμπτωμάτων για περισσότερο χρόνο περιλαμβάνει: Αίσθημα της κόπωσης, πονοκεφάλους, διαταραχές ύπνου, μυϊκούς πόνους, αναπνευστικά προβλήματα καθώς επίσης και παροσμία( το φαγητό μπορεί να το μυρίζουν ως σκουπίδια!), ανοσμία ή διαταραχές γεύσης.

Εργαστηριακά, δεν παρατηρούνται σημαντικά ευρήματα, ωστόσο σπανίως έχουν εντοπιστεί λευκοπενία, λεμφοκυτταροπενία, αυξημένη τιμή προκαλσιτονίνης και C- αντιδρώσας πρωτεΐνης. 

Οι γονείς σίγουρα εμφανίζονται αγχωμένοι ως προς τον εμβολιασμό των παιδιών αυτής της ηλικίας. Θα πρέπει ωστόσο να γίνει απολύτως ξεκάθαρο πως τα νέα εμβόλια είναι εξαιρετικά αποτελεσματικά και ασφαλή, όπως υποστηρίζουν δεδομένα από μία σειρά επιστημονικών μελετών. Η Αμερικανική Παιδιατρική Ακαδημία είναι απόλυτα σύμφωνη με τον έγκαιρο εμβολιασμό των παιδιών, μπροστά και στον φόβο των μεταλλάξεων όπως αυτή της Δέλτα αλλά και της Όμικρον. 

Το διαθέσιμο εμβόλιο για τις ηλικίες 5-11 ετών είναι της εταιρίας Pfizer BioNTech, ένα εμβόλιο τύπου  mRNΑ, το οποίο χορηγείται σε δύο δόσεις με διαφορά 21 ημερών. Η συνιστώμενη δόση για τα παιδιά 5 -11 ετών είναι χαμηλότερη συγκριτικά με τους υπόλοιπους πληθυσμούς. Ο εμβολιασμός των παιδιών γίνεται στα καθορισμένα εμβολιαστικά κέντρα, ενώ το παιδί θα πρέπει να παραμείνει για περίπου 15-20 λεπτά μετά τον εμβολιασμό, ώστε σε περίπτωση αλλεργικής αντίδρασης να υπάρξει άμεση ιατρική βοήθεια.

Αναφορικά, έχουν αναφερθεί 5 περιστατικά αναφυλαξίας σε 1.000.000 δόσεις, με το 80% των περιστατικών αναφυλαξίας να αφορούν άτομα με ιστορικό αλλεργικών αντιδράσεων. Το 90% των περιστατικών αναφυλαξίας παρατηρείται εντός μισής ώρας από τον εμβολιασμό. 

Σε περίπτωση που ένα παιδί νοσεί με COVID 19 θα πρέπει να περιμένει να αναρρώσει και να περάσει η προβλεπόμενη περίοδος καραντίνας, ώστε να προχωρήσει στον εμβολιασμό του. Το ίδιο ισχύει και για κάποιο παιδί το οποίο νόσησε μεταξύ των δύο δόσεων του εμβολίου.

Αναλυτικότερα: εάν ένα παιδί νοσήσει πριν τον εμβολιασμό, μπορεί να εμβολιαστεί 3 μήνες μετά τη διάγνωση της νόσου, ενώ το ίδιο συστήνεται για την δεύτερη δόση, εάν το παιδί νοσήσει μετά την 1η δόση.

Για πολλούς γονείς των οποίων τα παιδιά νόσησαν, ο μετέπειτα εμβολιασμός μπορεί να θεωρηθεί περιττός. Ωστόσο ο βαθμός προστασίας από τη φυσική λοίμωξη διαφέρει, καθώς το εμβόλιο προσφέρει ισχυρότερη και ευρύτερη ανοσία. 

Στο σημείο αυτό αξίζει να σημειωθεί πως μεταξύ των εμβολίων νέου τύπου (mRNA) και των εμβολίων που σχεδιάστηκαν με κλασικές μεθόδους, η διαφορά τους εντοπίζεται στο μέσο μεταφοράς των ιϊκών στοιχείων, ενώ όλα έχουν το ίδιο αποτέλεσμα: την ενεργοποίηση του ανοσοβιολογικού συστήματος και την παραγωγή αντισωμάτων από τον οργανισμό.

Ο εμβολιασμός δεν μπορεί να τροποποιήσει το DNA του παιδιού, καθώς το mRNA δεν είναι σε θέση να εισέλθει στον πυρήνα των κυττάρων. Στην πραγματικότητα μόλις τα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος «εντοπίσουν» τον ιό, καταστρέφουν το mRNA. 

Τα παιδιά 5 -11 ετών εμφανίζουν λιγότερο συχνά παρενέργειες μετά τον εμβολιασμό τους, συγκριτικά με τις μεγαλύτερες ηλικίες, μεταξύ των οποίων αναφέρονται το αίσθημα κόπωσης, οι μυϊκοί πόνοι, εκδήλωση πυρετού, πονοκέφαλος, πόνος στο σημείο του εμβολίου, διόγκωση λεμφαδένων. Στην πλειοψηφία τους τα συμπτώματα αυτά εκδηλώνονται κυρίως μετά τη δεύτερη δόση και υποχωρούν εντός 24ώρου.

Στις ΗΠΑ σύμφωνα με τους New York Times έχουν διατεθεί μέχρι τώρα περίπου 9 εκατομμύρια δόσεις στις ηλικίες 5-11 ετών, με το CDC να υποστηρίζει πως έχει λάβει ελάχιστες αναφορές για σοβαρές παρενέργειες.

Η εκδήλωση μυοκαρδίτιδας έπειτα από τον εμβολιασμό με εμβόλια τεχνολογίας mRNA έχει αναφερθεί σπάνια. Ελάχιστες αναφορές για περιστατικά μυοκαρδίτιδας έχουν καταγραφεί στο σύνολο ως σοβαρή παρενέργεια του εμβολίου, μεταξύ αγοριών και ανδρών ηλικία 12-29 ετών.

Η έναρξη των συμπτωμάτων στις περισσότερες περιπτώσεις εντοπίζεται την πρώτη εβδομάδα μετά τον εμβολιασμό και κυρίως μετά τη δεύτερη δόση.

Αναφορικά, η κλινική εκτίμηση σε ασθενείς ύποπτους για εκδήλωση μυοκαρδίτιδας, έπειτα από εμβολιασμό, στηρίχθηκε σε αυξημένα ποσοστά τροπονίνης 30 ημέρες μετά τον εμβολιασμό, χωρίς ωστόσο εναλλακτική διάγνωση. Στην πλειοψηφία τους εκδήλωσαν πόνο στο θώρακα, με τα συμπτώματα να εμφανίζονται 2 ημέρες μετά τον εμβολιασμό, στο 70% των περιπτώσεων το ηλεκτροκαρδιογράφημα εμφανίστηκε παθολογικό, αλλά η συστολική λειτουργία στο υπερηχογράφημα καρδιάς ήταν φυσιολογική. 

Η πλειοψηφία των ασθενών έχει αναρρώσει πλήρως, καθώς ανταποκρίθηκε άμεσα στη θεραπευτική αγωγή. Λαμβάνοντας υπόψη ωστόσο το μικρό ποσοστό εκδήλωσης μυοκαρδίτιδας ή περικαρδίτιδας στα παιδιά, καθώς επίσης και την ήπια φύση αυτών των περιστατικών, ο εμβολιασμός με mRNA εμβόλια συνεχίζει να υπερτερεί.

Στην περίπτωση που το παιδί εκδηλώσει μυοκαρδίτιδα μετά την 1η δόση του εμβολίου, συνίσταται η αναβολή της δεύτερης δόσης. Δεν έχει υπάρξει συσχέτιση μεταξύ των εμβολίων τύπου  mRNA και της εκδήλωσης συνδρόμου Guillain-Barre. 

Συμπερασματικά

Η διασπορά του ιού συνεχίζει να είναι μεγάλη, ενώ ο φόβος για νέες μεταλλάξεις είναι υπαρκτός. Οι γονείς θα πρέπει να συμβουλεύονται και να ακολουθούν κατά γράμμα τις οδηγίες του παιδιάτρου τους και να εμβολιάσουν τα παιδιά τους, ώστε να περιορίσουν την πιθανότητα για σοβαρότερες συνέπειες.

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΑΠΟ:

  1. https://www.mayoclinic.org/coronavirus-covid-19/can-kids-get-vaccines
  2. https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/coronavirus/in-depth/covid-19-vaccines-for-kids/art-20513332
  3. https://newsnetwork.mayoclinic.org/discussion/covid-19-vaccine-authorized-for-kids-5-11/
  4. https://www.medscape.com/viewarticle/965828?spon=9&uac=121812HV&impID=3924303&sso=true&faf=1&src=WNL_mdpls_220104_mscpedit_peds
  5. Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών & Εθνική Εκστρατεία Εμβολιασμού 
  6. https://www.uptodate.com/contents/whats-new-in-infectious-diseases?search=children%20covid%2019%20vaccination&source=covid19_landing&usage_type=What%27s%20New#H134261